«Επειδή η οικογένεια είναι μια μάχη που έχει αρχίσει από παλιά και δεν έχει τελειώσει ακόμα»…
Επειδή δεν μας έμαθε κανείς πώς να είμαστε γονείς…
Επειδή κουβαλάμε στη ράχη μας τα λάθη των δικών μας γονιών…
Επειδή η μόνη μας ελπίδα να επανορθώσουμε, είναι κάποια στιγμή να διαισθανθούμε τι κάναμε στραβά και με ταπεινοφροσύνη να ζητήσουμε συγγνώμη απ’τα παιδιά μας…
Και επειδή το βαλς αυτό το χορεύουν δύο με το ίδιο μερτικό στο χρέος και στην ενοχή…
…δύο κείμενα για τον πατέρα και τη μητέρα…
Νόρα Πυλόρωφ
Ο μισάνθρωπος τσάκισε τη φύση των παιδιών του. Μόνο σαν θύμα μπορούσε κανείς να ξεφύγει την καταφρόνια του. Ο πατέρας μου υπέφερε από χρόνια έλλειψη στοργής και τραύλιζε από μικρός. Ο,τι κι αν έκαμνε για να πείσει τον δικό του πατέρα, αντιμετωπιζόταν με ψυχρή περιφρόνηση. Μια ζωή προσπαθούσε να έχει την εύνοιά του και δεν εύρισκε ανταπόκριση. Αυτός λοιπόν ο πατέρας υπήρξε ένας κύριος, άψογα ντυμένος με γκέτες, μπαστούνι και σκύλο στο λουρί, ένας κύριος που επέβαλλε την παγερότητα και την τάξη κι έδερνε τους γιους του στο υπόγειο. Γι αυτόν καθαρίζονταν καρύδια και ξεφλουδίζονταν δαμάσκηνα.
Το αξίωμα διαπαιδαγώγησης που εφάρμοζε για τα παιδιά του ήταν, «δεν είσαι τίποτε, δεν ξέρεις τίποτε, κάνε τα μαθήματά σου». Το ίδιο αξίωμα εφάρμοσε κι ο δικός μου, όταν διάβασε τα πρώτα μου ποιήματα.
Τουρτούριζε ο πατέρας μου στη σκιά του παγερού κυρίου κι έβρισκε καταφύγιο στη λαχτάρα του για τη φύση που τον συνόδευε μια ζωή. Σ’αυτόν όφειλε την ταπεινή, σχεδόν δουλική του προσκόλληση στην οικογένεια και στην παιδική ηλικία, τις μορφές και τους τόπους της. Σ’αυτόν την προσήλωσή του στην πατρίδα και την αθεράπευτη φοβία του για τη ζωή. Σ’αυτόν όφειλε και την έννοια των αρχών και της τιμωρίας, την απόλυτη πίστη στην αυταρχικότητα.
Δαρμένος σύρθηκε ο πατέρας μου έξω απ’την τρύπα της παιδικής του ηλικίας.
Χωρίς να το θέλει και να το γνωρίζει, μιμούνταν σε ηπιότερη μορφή τον χαρακτήρα του δικού του πατέρα.
……………………………………………………………………………………………………….
Γραφικοί τύποι στο συγγενολόι, νομικοί, καθηγητές πανεπιστημίου και στρατηγοί, παράξενες προγιαγιάδες και μαύρα πρόβατα. Εξέχουσες προσωπικότητες με γραβάτα και μουστάκι, με τις ευλογίες της εκκλησίας, με σύνταξη και με τις συζύγους τους. Ενας τους μετέφερε τις πρωσικές συνήθειες στην Ιαπωνία οργανώνοντας τα στρατεύματα του Τέννο, ένας άλλος μαστίγωνε τα παιδιά του στο τραπέζι του φαγητού. Κάποιος θείος ζωγράφιζε σκηνές από το κυνήγι στη Βαυαρία, και υπήρχε κι ένας που καταγόταν απ’τη μητέρα του Γκαίτε.
Οταν ο λόγος έφτανε στον παππού μου, όλοι αυτοί δεν μετρούσαν πια. Στις οικογενειακές συζητήσεις αναφερόταν σαν τέρας, σαν ένας δεύτερος Κρόνος που είχε καταβροχθίσει τα παιδιά του, τα είχε βρει άνοστα και τα είχε φτύσει. Ενα τέτοιο φτυσμένο παιδί ήταν ο πατέρας μου.
Μετάφραση από τα Γερμανικά:Νόρα Πυλόρωφ